Nagroda Złote Berło


22.11.2010

"Złote Berło" dla Józefa Wilkonia

Józef Wilkoń - grafik, malarz, rzeźbiarz i jeden z najbardziej znanych na świecie ilustratorów książek został laureatem nagrody "Złote Berło" w roku 2010. Artysta otrzymał nagrodę za "twórczość pełną subtelnej równowagi pomiędzy perfekcyjna techniką i prostotą humanistycznego przekazu".

Laureatem "Małego Berła" dla twórcy młodego pokolenia podążającego droga mistrza, otrzymał grafik Mateusz Dąbrowski, asystent na warszawskiej ASP. Uroczystość wręczenia nagrody, która odbyła się 22 listopada br. w Teatrze Narodowym w Warszawie uświetniła wystawa rzeźb i grafik laureata, a w specjalnym koncercie "Muzyka wśród bestii" wystąpili: Tomasz Stańko, Joszko Broda, Joachim Mencel, Marcin Pospieszalski i Robert Usewicz.

Józef Wilkoń

Jeden z najznakomitszych i szeroko znanych na świecie ilustratorów i grafików książki. Urodził się 12 lutego 1930 roku w Bogucicach koło Wieliczki. Edukację plastyczną rozpoczął w Liceum Sztuk Plastycznych w Krakowie, razem z Romanem Cieślewiczem i Franciszkiem Starowieyskim. Kontynuował naukę w Akademii Sztuk Pięknych w Krakowie w pracowni prof. Adama Marczyńskiego (dyplom w 1955 r.) i na Uniwersytecie Jagiellońskim historię sztuki (dyplom w 1954 r.).

Po przeprowadzce do Warszawy zajął się ilustrowaniem i tworzeniem szaty graficznej książek. Poza książkami tworzy również ilustracje do czasopism, kartki pocztowe, kalendarze, projekty scenografii i gobelinów. Przez lata uzbierało się ponad 100 zilustrowanych książek dla dzieci i dorosłych w kraju i ponad 80 zagranicą między innymi w Niemczech, Szwajcarii, Włoszech, Francji, Szwecji i Japonii, w której wielbiciele Jego talentu tworzą muzeum jego twórczości.

Za swoje dokonania otrzymał wiele nagród w tym Nagrodę Państwową za twórczość dla dzieci 1974 r. Nagrodę Ministra Kultury za całokształt twórczości 2005 r. oraz zagraniczne Deutcher Jugendbuchpreis 1964 r., nagrodę w Japonii w 1984 r., Nagrodę Honorową w Buenos Aires 1965 r., złoty medal i nagrodę honorową w Bratysławie 1969 i 1973, Premio Grafico w Bolonii 1974, Andersen Premio w Genewie 1998 r., by wymienić te najważniejsze. Malował też wiele, uczestnicząc w wystawach zbiorowych i indywidualnych, a pierwsza wystawa indywidualna Józefa Wilkonia odbyła się w Warszawie w 1960 roku.

Kilkanaście lat temu Józef Wilkoń zwrócił się ku rzeźbie, początkowo były to niewielkie figurki z gliny, zwierzęcych bohaterów „wilkoniowych" opowiadań. Stawały się one coraz większe i wtedy Artysta zaczął rzeźbić je w drewnie. Grubo ociosane pnie stawały się pod ręką Mistrza pełnymi życia i charakteru zwierzętami, ptakami, płazami, gadami, owadami. Złożyły się one na wspaniałą „Szafę z ptakami" oraz gigantyczną „Arkę Wilkonia" tworząc, jak mówi ich Twórca „ilustracje przestrzenne". Zostały one pokazane w warszawskiej Zachęcie w 2006 roku. Po zakończeniu wystawy w Zachęcie "Arka" została przeniesiona jako stała ekspozycja do parku pałacu w Radziejowicach. W 2009 r. w celu ochrony i promocji dorobku artystycznego Józefa Wilkonia została powołana Fundacja "Arka" imienia Józefa Wilkonia.

Artysta podkreśla, iż od lat wczesnego dzieciństwa najważniejsze znaczenie dla Jego życia i twórczości miał zachwyt nad fauną i jej wnikliwa obserwacja.