Czym jest FATCA

FATCA (Foreign Account Tax Compliance Act) jest regulacją Stanów Zjednoczonych Ameryki Północnej (USA), która nakłada na banki i inne instytucje finansowe (np. firmy ubezpieczeniowe, domy maklerskie, fundusze inwestycyjne) nieposiadające siedziby w USA, obowiązek informowania amerykańskich organów podatkowych o rachunkach prowadzonych na rzecz podatników USA. Celem FATCA jest zapewnienie, by osoby fizyczne oraz podmioty posiadające rezydencję podatkową USA rozliczały się ze wszystkich swoich dochodów w USA.

W związku z tym Bank Millennium S.A., jak i inne instytucje finansowe w Polsce, gromadzą i przetwarzają dane swoich klientów w celu identyfikacji rachunków należących do podatników USA („amerykańskie rachunki raportowane”), a następnie raportowania informacji o tych rachunkach (FAT-1) w cyklach rocznych do polskich organów podatkowych.

W sekcji Q&A przedstawiamy odpowiedzi na najczęściej zadawane pytania w związku z FATCA.

Wymogi związane z FATCA

Zgodnie z wymogami FATCA instytucje finansowe, w tym Bank, zobowiązane są do:

  • identyfikowania amerykańskich rachunków raportowanych oraz rachunków posiadanych przez wyłączone instytucje finansowe;
  • pozyskiwania i przekazywania Szefowi Krajowej Administracji Skarbowej informacji FAT-1 o amerykańskich rachunkach raportowanych (wzór FAT-1 jest dostępny na stronie internetowej Ministerstwa Finansów: https://www.podatki.gov.pl/podatkowa-wspolpraca-miedzynarodowa/automatyczna-wymiana-informacji-podatkowych/fatca/).

Na potrzeby identyfikacji amerykańskich rachunków raportowanych oraz rachunków posiadanych przez wyłączone instytucje finansowe Bank stosuje procedury sprawdzające określone w Ustawie i Umowie FATCA oraz żąda przedstawienia oświadczeń o rezydencji podatkowej w USA, wyjaśnień i dokumentów.

Oświadczenie o rezydencji podatkowej w USA Bank zobowiązany jest uzyskać w związku z otwarciem rachunku w trakcie procedur związanych z jego otwarciem. Jest ono ujęte w treści umowy rachunku bankowego lub informacji o kliencie (w przypadku aktualizacji danych).

Zgodnie z Ustawą FATCA oświadczenie to składane są pod rygorem odpowiedzialności karnej za składanie fałszywych zeznań i zawiera klauzulę: „Jestem świadomy odpowiedzialności karnej za złożenie fałszywego oświadczenia”.

Klient będący rezydentem podatkowym USA zobowiązany jest podać Bankowi amerykański Numer Identyfikacji Podatkowej – TIN (Taxpayer Identification Number). Numerem TIN są następujące amerykańskie identyfikatory podatkowe:

  • Social Security Number (SSN)
  • Employer Identification Number (EIN)
  • Individual Taxpayer Identification Number (ITIN)
  • Taxpayer Identification Number for Pending U.S. Adoptions (ATIN)
  • Preparer Taxpayer Identification Number (PTIN)

Kim jest rezydent podatkowy USA

Obywatel lub rezydent amerykański – w odniesieniu do osób fizycznych - jest to osoba, która spełnia co najmniej jeden z poniższych warunków:

  1. jest obywatelem USA (włączając w to osobę fizyczną, która urodziła się w USA, ale nie przebywa w USA – tzw. nabycie obywatelstwa USA przez urodzenie w USA),
  2. zgodnie z prawem USA jest stałym rezydentem w USA (ang.: is a Lawful Permanent Resident of the United States),
  3. zgodnie z prawem imigracyjnym USA otrzymała prawo stałej rezydencji w USA podczas wjazdu do USA lub w innych okolicznościach (tzw. „zielona karta"),
  4. spełnia test długości pobytu w USA – tzn.:
    1. przebywa w USA przez co najmniej 31 dni w ciągu bieżącego roku i jednocześnie,
    2. liczba dni, w których przebywała ona na terenie Stanów Zjednoczonych w ciągu bieżącego roku i 2 poprzednich lat kalendarzowych wynosi co najmniej 183 dni. Ustalając wspomnianą liczbę dni pobytu należy zastosować następującą zasadę: do liczby dni przebywania w USA w bieżącym roku należy dodać jedną trzecią liczbę dni przebywania w USA w poprzednim roku kalendarzowym i jedną szóstą liczbę dni przebywania w USA w roku kalendarzowym poprzedzającym rok poprzedni (tzn. sprzed 2 lat).
  5. Niezależnie od powyższego, za podatnika USA uznawana jest także osoba fizyczna, której miejsce zamieszkania dla celów podatkowych zgodnie z umową między Rządem Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej a Rządem Stanów Zjednoczonych Ameryki o unikaniu podwójnego opodatkowania i zapobieżeniu uchylaniu się od opodatkowania w zakresie podatków od dochodu podpisanej w Waszyngtonie dnia 8 października 1974 r. (Dz. U. z 1976 r., Nr 31, poz. 178) istnieje w USA.

Wyjątki od powyższej reguły

Rezydentem amerykańskim nie jest osoba fizyczna, która spełnia co najmniej jeden z poniższych warunków:

  1. przebywa w USA czasowo jako dyplomata innego państwa, przedstawiciel innego rządu, pracownik organizacji międzynarodowej na podstawie wizy typu: A lub G,
  2. jest nauczycielem lub uczniem (ang. trainee) czasowo przebywającym w USA na podstawie wizy typu J lub Q i wypełnia warunki przyznanej jej wizy,
  3. jest uczniem / studentem czasowo przebywającym w USA na podstawie wizy typu F, J, M lub Q i wypełnia warunki przyznanej jej wizy,
  4. w stosunku do osoby wymienionej pod lit. a-c jest małżonkiem lub niezamężnym/nieżonatym dzieckiem poniżej 21 roku życia.

Klasyfikacja Klientów według FATCA

  • Osoba amerykańska – U.S. Person – oznacza spółkę osobową lub kapitałową utworzoną w Stanach Zjednoczonych lub na podstawie prawa Stanów Zjednoczonych lub któregokolwiek ze stanów oraz trust, jeżeli: (i) sąd w Stanach Zjednoczonych miałby prawo, zgodnie ze stosownymi przepisami, do wydawania poleceń lub orzeczeń dotyczących wszystkich kwestii związanych z zarządzaniem trustem, oraz (ii) jedna lub więcej osób amerykańskich ma prawo do kontrolowania wszystkich istotnych decyzji trustu lub kontrolowania majątku osoby zmarłej, która była obywatelem lub przebywała na stałe w Stanach Zjednoczonych. Określenia przedstawione powyżej powinny być interpretowane zgodnie z Kodeksem Skarbowym Stanów Zjednoczonych.

  • Szczególna osoba amerykańskaSpecified U.S. Person – oznacza osobę amerykańską, inną niż:

    1. spółka, której akcje są notowane na regulowanym rynku papierów wartościowych,
    2. spółka będąca członkiem tej samej Rozszerzonej Grupy Stowarzyszonych Podmiotów Gospodarczych, co spółka określona powyżej w punkcie a),
    3. USA, agencja rządowa USA lub podmiot jej podległy będący w całości własnością USA,
    4. stan USA, terytorium zależne USA, rząd stanu lub terytorium zależnego USA, agencja rządowa USA lub podmiot jej podległy, będąca w całości własnością USA,
    5. podmiot zwolniony z opodatkowania (zgodnie z IRC) lub podmiot oferujący indywidualny plan emerytalny, zgodnie z kwalifikacją dokonaną na podstawie IRC,
    6. bank lub trust (zgodnie z poniższymi warunkami z IRC):
      1. prowadzące działalność zgodnie z prawem USA,
      2. których znaczna część działalności polega na przyjmowaniu depozytów
        i udzielaniu pożyczek, wypłacaniu gotówki lub wykonywaniu usług powierniczych,
      3. które podlegają nadzorowi i kontroli przez organy państwowe USA prowadzące nadzór nad instytucjami bankowymi,

      jak również państwowa instytucja koncentrująca swoją działalność na przyjmowaniu depozytów od klientów i udzielaniu kredytów hipotecznych.

    7. fundusz inwestujący w nieruchomości, definiowany jako spółka, trust lub zrzeszenie, zgodnie z poniższymi warunkami z IRC:
      1. zarządzany przez jednego lub więcej powierników lub dyrektorów,
      2. w którym zarząd sprawowany jest poprzez zbywalne akcje bądź poprzez zbywalne certyfikaty pozwalające na sprawowanie kontroli nad podmiotem,
      3. który będzie podlegać opodatkowaniu jako spółka krajowa,
      4. nie będący instytucją finansową ani zakładem ubezpieczeń,
      5. właścicielami udziałów jest co najmniej 100 osób,
      6. podlega następującym postanowieniom:
        1. spółka inwestująca w nieruchomości każdego roku podatkowego będzie w zgodzie z regulacjami ustanowionymi przez the Secretary, na potrzeby ustalenia rzeczywistej własności akcji pozostających w obrocie lub certyfikatów właścicielskich tej spółki,
        2. spółka ta nie posiada wiedzy, bądź przeprowadziwszy wnikliwą analizę nie wykryłaby, że nie spełnia obowiązków opisanych w podpunkcie f., punktu g) tego artykułu, jednocześnie nie jest dozwolonym, aby w przeciągu połowy ostatniego roku podatkowego powyżej 50% wartości rynkowej akcji tej spółki było w posiadaniu nie więcej niż 5 osób,
    8. regulowana spółka inwestycyjna, definiowana jako (zgodnie z poniższymi warunkami z IRC):
      1. krajowa spółka:
        1. która przez cały rok podatkowy jest zarejestrowana jako spółka zarządzająca bądź fundusz inwestycyjny lub
        2. fundusz private equity lub
      2. spółka zarejestrowana w Amerykańskiej Komisji Papierów Wartościowych i Giełd (SEC),
    9. wspólny fundusz powierniczy (common trust fund), zdefiniowany jako fundusz utrzymywany przez bank (zgodnie z poniższymi warunkami z IRC):
      1. przeznaczony wyłącznie do zbiorowego inwestowania i reinwestowania środków pieniężnych przekazanych do niego przez ten bank w formie udziałowca, wykonawcy, administratora lub opiekuna bądź jako powiernika rachunków,
      2. zgodnie z zasadami i regulacjami wydawanymi przez Radę Gubernatorów Amerykańskiego Systemu Rezerwy Federalnej lub Kontrolera Waluty odpowiadającego za zbiorowe inwestowanie funduszy powierniczych przez Bank Centralny,
    10. trust zwolniony z opodatkowania w przypadkach wskazanych w IRC bądź organizacja charytatywna, która nie jest zwolniona z opodatkowania i której działalność jest poświęcona celom religijnym, dobroczynnym, naukowym, literackim lub edukacyjnym bądź wspieraniu krajowych lub międzynarodowych amatorskich zawodów sportowych (z zastrzeżeniem, że żadna z części jej działalności nie wiąże się z zapewnieniem obiektów sportowych bądź wyposażenia) bądź zapobieganiu okrucieństwu wobec dzieci i zwierząt. Organizacji takiej pozwolono na odliczenie od podatku dokonanych dotacji,
    11. dealer obracający papierami wartościowymi, towarami lub pochodnymi instrumentami finansowymi (w tym kontraktami na wartość referencyjną, kontraktami futures, forward oraz opcjami) zarejestrowany zgodnie z prawem USA lub jednego ze Stanów USA,
    12. broker zdefiniowany w IRC*, jako makler lub inna osoba regularnie świadcząca usługi pośrednictwa przy handlu nieruchomościami bądź usługami, osoba zarządzająca farmą w imieniu innej osoby nie powinna być traktowana jako broker.

    * IRC – U.S. Internal Revenue Code – rozumie się przez to Kodeks Skarbowy Stanów Zjednoczonych.

  • Dealer – podmiot obracający papierami wartościowymi, towarami lub pochodnymi instrumentami finansowymi (w tym kontraktami na wartość referencyjną, kontraktami futures, forward oraz opcjami) zarejestrowany zgodnie z prawem USA lub jednego ze Stanów USA.

  • Broker – określenie to zdefiniowano w części 6045(c) Kodeksu Skarbowego Stanów Zjednoczonych.

  • Niefinansowy Podmiot Zagraniczny – Non-Financial Foreign Entity (NFFE) – rozumie się przez to podmiot nie spełniający definicji Osoby amerykańskiej, prowadzący działalność inną niż działalności typowe dla Instytucji Finansowej zgodnie z FATCA.

  • Aktywny Niefinansowy Podmiot Zagraniczny – oznacza Niefinansowy Podmiot Zagraniczny (NFFE) nie spełniający definicji osoby amerykańskiej, prowadzący działalność inną niż działalności typowe dla Instytucji Finansowej zgodnie z FATCA, który spełnia co najmniej jedno z poniższych kryteriów:

    1. mniej niż 50% dochodu brutto za poprzedni rok kalendarzowy lub inny odpowiedni raportowany okres jest dochodem biernym oraz gdy mniej niż 50% aktywów posiadanych przez NFFE przez poprzedni rok kalendarzowy lub inny odpowiedni okres raportowany są aktywami, które przynoszą lub są posiadane dla osiągania dochodu biernego;
    2. akcje NFFE są przedmiotem regularnego obrotu na giełdach papierów wartościowych lub NFFE jest podmiotem powiązanym z podmiotem, którego akcje są przedmiotem regularnego obrotu na giełdach papierów wartościowych;
    3. NFFE powstał na terytorium Stanów Zjednoczonych, a wszyscy właściciele płatności są rezydentami na terytorium Stanów Zjednoczonych w dobrej wierze;
    4. NFFE jest rządem, innym niż rząd amerykański, reprezentacją tego rządu w terenie (która, dla uniknięcia wątpliwości, obejmuje państwo, województwa, powiaty oraz gminy), lub podmiotem publicznym wykonującym funkcje takiego rządu lub reprezentacji w terenie, rządem Terytoriów Stanów Zjednoczonych, organizacją międzynarodową, podmiotem innym niż amerykański bank centralny lub podmiotem, którego jedynym właścicielem jest jedna z wcześniej wymieniona instytucji w tym punkcie;
    5. co do zasady wszystkie czynności NFFE polegają na posiadaniu (w całości lub w części) przeważającej części akcji lub finansowaniu i świadczeniu usług jednemu lub więcej podmiotów zależnych, które prowadzą handel lub działalność gospodarczą inną niż działalność Instytucji Finansowej, z wyjątkiem sytuacji, w której podmiot nie kwalifikuje się do statusu NFFE, jeżeli sam działa jako (lub sam uważa się za) fundusz inwestycyjny, taki jak fundusz private equity, fundusz venture capital, fundusz typu leveraged buyout lub jakikolwiek inny podmiot inwestycyjny, którego celem jest nabycie lub tworzenie spółek, a następnie posiadanie udziałów w tych spółkach jako aktywa lub inwestycje;
    6. NFFE nie prowadzi działalności gospodarczej i nie prowadził wcześniej takiej działalności, jednakże inwestuje kapitał w majątek w celu prowadzenia działalności gospodarczej innej niż działalność Instytucji Finansowej. NFFE nie kwalifikuje się do tego wyjątku po okresie 24 miesięcy od daty powstania (początkowej organizacji) NFFE;
    7. NFFE nie był Instytucją Finansową przez ubiegłe 5 lat oraz jest w trakcie procesu likwidacji majątku lub reorganizacji w celu kontynuacji lub odnawiania działań w dziedzinie innej niż działalność instytucji finansowej;
    8. NFFE zajmuje się głównie prowadzeniem transakcji finansowych lub zabezpieczających ryzyko na rzecz lub z podmiotami powiązanymi, które nie są Instytucjami Finansowymi oraz nie finansuje lub nie świadczy usług transakcji zabezpieczających ryzyko dla żadnego podmiotu niebędącego podmiotem powiązanym pod warunkiem, że grupa takich powiązanych podmiotów jest przede wszystkim zaangażowana w działalność inną niż działalność Instytucji Finansowej, lub
    9. NFFE jest „wyłączonym niefinansowym podmiotem zagranicznym”, jak określono w odpowiednich przepisach Departamentu Skarbu Stanów Zjednoczonych lub
    10. NFFE spełnia wszystkie z poniższych kryteriów:
      1. został utworzony i jest prowadzony w państwie swojej rezydencji wyłącznie dla celów religijnych, charytatywnych, naukowych, artystycznych, kulturalnych oraz edukacyjnych, lub został utworzony i jest prowadzony w państwie swojej rezydencji i jest organizacją zawodową, organizacją przedsiębiorców, izbą handlową, organizacją pracy, związkiem rolników lub działkowców, organizacją społeczną lub organizacją prowadzoną wyłącznie w celu wspierania rozwoju społecznego
      2. jest zwolniony z podatku dochodowego w państwie swojej rezydencji
      3. nie posiada udziałowców lub członków, którzy są właścicielami lub beneficjentami jego dochodu lub majątku
      4. odpowiednie przepisy prawa państwa rezydencji NFFE lub jego statut nie pozwalają na dystrybucję jego dochodu lub majątku osobie prywatnej lub podmiotowi niebędącemu podmiotem charytatywnym, z wyjątkiem działalności zgodnej z charytatywnym celem podmiotu lub na dystrybucję jako zapłatę lub rozsądną rekompensatę za świadczone usługi lub zapłatę odzwierciedlającą cenę rynkową nabytego przez ten podmiot majątku oraz
      odpowiednie przepisy państwa siedziby NFFE lub jego statutu wymagają, aby w przypadku likwidacji lub rozwiązania NNFE wszelki majątek został przekazany na rzecz podmiotu rządowego lub organizacji non-profit, lub przypadł w udziale rządowi państwa rezydencji tego podmiotu lub reprezentacji tego rządu w terenie.
  • Pasywny Niefinansowy Podmiot Zagranicznym – Passive NFFE – rozumie się przez to NFFE, który nie jest Aktywnym Niefinansowym Podmiotem Zagranicznym.

Pytania i odpowiedzi

  • Na podstawie Ustawy FATCA Bank przekazuje do Szefa KAS w cyklach rocznych informacje FAT-1. Przekazanie informacji następuje drogą elektroniczną w terminie do końca czerwca za rok poprzedni, np. informacje FAT-1 za 2024 rok przekazywane są w terminie do 30 czerwca 2025 r.

    W informacjach FAT-1 przekazujemy dane identyfikacyjne (imię, nazwisko a w przypadku osoby prawnej nazwę podmiotu, adres zamieszkania/siedziby, amerykański NIP, kraj rezydencji podatkowej, w przypadku osób fizycznych dodatkowo datę urodzenia oraz miejsce i kraj urodzenia) oraz finansowe (numery rachunków, salda na rachunkach na koniec danego roku, uzyskane w danym roku odsetki z kont/lokat, a w przypadku rachunków papierów wartościowych przychody z odsetek/dyskonta z obligacji, otrzymane dywidendy z akcji i przychody brutto ze sprzedaży lub wykupu papierów wartościowych).

  • Jeżeli podstawowym lub dodatkowym krajem rezydencji podatkowej jest USA to Twoje dane są przekazywane do Szefa KAS w informacjach FAT-1. Kraje te możesz sprawdzić w Millenecie (Ustawienia ogólne / FATCA/CRS) albo w zawartej umowie rachunku bankowego. Możesz również poprosić o sprawdzenie konsultanta naszej infolinii lub zawnioskować o przygotowanie takiego zestawienia.

    Jeśli urodziłeś się w USA, masz w USA obywatelstwo, dodatkowe obywatelstwo albo adres zamieszkania również zostaniesz zaraportowany w ramach FATCA. Jeśli otworzyłeś rachunek w Banku przed 1 lipca 2014 r. i nie zaktualizowałeś danych FATCA (w Millenecie/Ustawienia ogólne / FATCA/CRS) Bank zaraportuje Twoje dane jeśli stwierdzi, że masz powiązania z USA (np. adres korespondencji w USA lub pełnomocnika do rachunku z USA).

  • Informacje FAT-1 przekazywane są do władz skarbowych w formie pliku xml drogą elektroniczną do systemu e-Deklaracje Szefa KAS. Plik ten zawiera zagregowane dane wszystkich raportowanych rachunków klientów będących podatnikami USA i nie może być przekazany klientowi. Możesz zawnioskować podczas wizyty w placówce lub na infolinii o przygotowanie dedykowanego zestawienia. Salda na rachunkach na koniec roku są dostępne w historii operacji i wyciągach, a także w przekazywanych przez Bank informacjach IFT-1R, które wysyłamy w terminie do końca lutego, do wszystkich klientów, których rezydencja podatkowa była w innym państwie niż Polska.

  • Nie, Bank przekazuje informacje FAT-1 na podstawie art. 4 ust. 1 pkt 2 ustawy FATCA w związku z art. 2 ust. 2 lit. a Umowy FATCA i jego obowiązek ustawowy nie może być wyłączony sprzeciwem klienta.

  • Przekazane przez Bank do Szefa KAS informacje FAT-1 podlegają następnie przekazaniu do amerykańskich władz skarbowych (IRS). IRS na podstawie zgromadzonych danych analizuje czy zaraportowana osoba miała obowiązki podatkowe w USA (złożenie odpowiednich deklaracji, zapłata podatków) i może w zależności od przypadku podejmować określone czynności sprawdzające lub kontrole względem zaraportowanych osób. Taki jest właśnie cel FATCA, stąd rekomendujemy, aby sprawdzać jakie posiada się obowiązki podatkowe względem IRS w związku z posiadanymi aktywami i dochodami osiąganymi w Polsce.

  • Pokaż mniej Pokaż więcej